Ekspert: “Torpaq sahəsi azaldıqca yaxşı yerlərdə torpağın qiyməti daha da artır”

Torpaq sahələrinin qiymətində artım sürətlənir, 2025-ci ildə də bahalaşma davam edir.

Bu barədə Azərbaycan Beynəlxalq Bankının (ABB) “Bakı şəhəri üzrə daşınmaz əmlak bazarının təhlili” adlı hesabatında məlumat verilib.

2023-cü illə müqayisədə 2024-cü ildə torpaq sahələrinin orta qiyməti 14% artıb. Bakı şəhəri üzrə torpaq qiymətlərində artım tendensiyası 2022-ci ildən başlayaraq davam edir.

Hesabata əsasən, 2022-ci ildən bu yana torpaq sahələrinin dəyəri ümumilikdə 44% yüksəlib. Torpaq bazarında təklifin məhdudlaşması və tələbin artması qiymətlərin davamlı artımını şərtləndirib. Məlumata görə, 2025-ci ilin I rübündə torpaq sahələrinin qiyməti 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 19% bahalaşıb.

Ekspertlərin fikrincə, urbanizasiya və şəhərsalmanın genişlənməsi boş torpaq sahələrinin azalmasına gətirib çıxarır, bu isə torpağa olan tələbatı artıraraq qiymət artımını qaçılmaz edir. Nəticədə, 2025-ci ildə də torpaq sahələrinin qiymətlərində artımın davam edəcəyi proqnozlaşdırılır.

Daşınmaz əmlak növləri içərisində ən önəmlisi torpaq sahələridir. Çünki digər daşınmaz əmlak növlərinin mövcud olması üçün mütləq şəkildə torpaq sahəsinin var olması zəruridir. Bakı Şəhərinin Baş Planına əsasən, müxtəlif infrastruktur layihələri həyata keçiriləcək ki, bunlar da torpaq qiymətlərinə təsir göstərəcək. Baş Planın həyata keçirilməsi üçün icra strukturları tərəfindən müəyyən normativ qaydalara ciddi əməl edilməsi tələb edilir.

Əvvəllər çoxmərtəbəli yeni mənzillərin tikilməsi üçün müəyyən torpaq sahəsi ayrılırdı və həmin sahədə sahibkar daha çox tikinti sahəsi əldə etmək üçün sıx binalar inşa edirdi. Lakin indi normativ qaydalara əməl etmə tələbindən sonra tikinti üçün nəzərdə tutulan ərazidə daha az bina inşa etmək mümkün olur. Belə olduqda həm torpaq sahələrinin, həm də mənzillərin qiyməti bahalaşır.

Elnur Azadov

Əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Azadov “Yeni Müsavat”a şərhində bildirdi ki, hər yerin özünəməxsus tələbi var. Ekspert qiymətin tələbata uyğun olaraq dəyişdiyini diqqətə çatdırdı: “Son 5 il ərzində ölkədə qiymət artımı daha çox Bakı şəhəri üzrə qeydə alınıb. Yeni tikililərin qiyməti orta hesabla 12 faiz (illik göstəricilərə görə) artıb. Köhnə yaşayış fondunda isə artım 10-11 faiz arasındadır. 2022-2023-cü illərdə bəzi seqmentlərdə 17-18 faizlik artım müşahidə olunub. Torpağın qiymətində 14 faiz artımın olması çox da böyük göstərici hesab olunmur. Torpaq bahalaşması ən çox "See Breeze" ərazisində qeydə alınıb, son iki ildə hər ilin nəticəsinə görə orta hesabla 50-100 faiz artım olub. Torpaq sahəsi azaldıqca yaxşı yerlərdə torpağın qiyməti daha da artır. Hesab edirəm ki, hətta qalıq torpaqların da qiyməti orta hesabla 100 faizdən çox bahalaşa bilər. Daşınmaz əmlakın bahalaşdığı ərazilərdən biri də Ağ şəhər ərazisidir. Bu ərazidə bir neçə sahə satışa çıxarılmışdı ki, qiyməti bazar dəyərindən kifayət qədər yuxarı idi. Bu da layihənin genişlənməsi ilə bağlıdır. Hazırda bünövrədən başlayan yeni tikililərdə olan qiymətlər 100 kv/m üçün 4500-5000 AZN arasında dəyişir. Qeyd etmək lazımdır ki, tələbat da az deyil".

Ekspert vurğuladı ki, torpaq tükənən əmlak növüdür: “Tələbat olan ərazilərdə qiymət artımının olması təbii haldır. Ölkə üzrə bu göstəricilər daha çox Bakı şəhərində qeydə alınıb - Badamdar, See Breeze, Mərdəkan, Bilgəh, Şüvəlan, Buzovnada torpağın qiyməti həddən artıq bahalaşıb. Təkliflər az olduğu, prestijli ərazi olduğu üçün bu ərazilərdə yerindən asılı olaraq qiymət artımı orta hesabla 15-20, bəzi yerlərdə isə hətta 30 faiz olub. Üstəlik, təkliflərin sayı həddən artıq azdır”.

Nigar HƏSƏNLİ,
“Yeni Müsavat”