Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Ermənistanda siyasi gərginlik: Regionda sülh təhlükə altındadır
Ermənistanda 2025-ci ilin əvvəlində keçirilən yerli seçkilər ölkənin daxili siyasi mənzərəsində mühüm dəyişikliklərin xəbərçisinə çevrilib.
Gümrü və Parkar şəhərlərində hakim "Vətəndaş Müqaviləsi" partiyasının məğlubiyyəti, həm də müxalifətin revanşist təmayüllü qüvvələrinin önə çıxması Ermənistanın siyasi gələcəyi ilə yanaşı, Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesi üçün də riskli tendensiyaların yarandığını göstərir.
Erməni siyasi analitiklərinin fikrincə, bu seçkilər 2026-cı ildə keçiriləcək parlament seçkiləri üçün "sınaq" rolu oynayır. Yerli seçkilərdə uduzan baş nazir Nikol Paşinyanın komandası artıq parlament çoxluğunu qorumaqda ciddi çətinliklərlə üzləşə bilər. Ekspertlər bildirirlər ki, Paşinyanın seçki resursları və ictimai dəstəyi sürətlə tükənməkdədir.
Rəy sorğuları da bu gedişatı təsdiqləyir. 2021-ci il parlament seçkiləri ərəfəsində "Vətəndaş Müqaviləsi" partiyasının reytinqi 25% təşkil edirdisə, 2025-ci ilin əvvəlinə bu rəqəm cəmi 11%-ə düşüb. Bu, ictimai etimadın ciddi şəkildə azaldığını göstərir.
Seçkilərin nəticələri ilə diqqət çəkən daha bir məqam isə müxalifət daxilində revanşist ideologiyaların yüksəlişidir. Gümrüdə müxalifətdən ən çox səs toplamış Kommunist Partiyasının nümayəndəsi Vardan Qukasyan "dənizdən dənizə Böyük Ermənistan" ideologiyasının açıq tərəfdarıdır. Bu isə regionda sabitlik və dayanıqlı sülhə əsaslı təhdid kimi qiymətləndirilir.
Üstəlik, Gümrü və Parkarda seçkilərdə qalib gəlmiş blokların əksəriyyəti keçmiş prezidentlər Robert Köçəryan və Serj Sarkisyana bağlı olan qüvvələrdir. Onlar açıq şəkildə bu əlaqələri etiraf etməsələr də, ekspertlərin fikrincə, bu siyasi birliklər məhz həmin dövrlərin ritorikasına və yanaşmalarına bağlıdır. Belə qüvvələrin parlamentdə təmsil olunması isə Ermənistanın sülh kursundan uzaqlaşması ilə nəticələnə bilər.
Bütün bu proseslərin fonunda mühüm bir sual meydana çıxır: İctimai dəstəyi sürətlə azalan və legitimlik problemi yaşayan Paşinyanın imzalayacağı sülh müqaviləsi nə dərəcədə dayanıqlı olacaq? Əgər bir il sonra Paşinyan hakimiyyətdən gedərsə, onu əvəz edəcək yeni iqtidar bu müqaviləyə sadiq qalacaqmı?
Yerli seçkilər Ermənistan cəmiyyətində revanşist əhval-ruhiyyənin geniş yayılmasının göstəricisidir. Bu isə Cənubi Qafqazda davamlı və səmərəli sülhün əldə olunmasını ciddi şəkildə çətinləşdirən əsas risk faktoru kimi ortaya çıxır.
Politoloq Tofiq Abbasov Musavat.com-a açıqlamasında bildirib ki, Ermənistanda keçirilən bələdiyyə seçkilərində müxalif qüvvələrin qalib gəlməsi Paşinyanın rəqibləri üçün önəm daşısa da, strateji qazanc deyil:
"Çox güman ki, bu taktiki üstünlükdür. Onun dövlət idarəçiliyi və ölkənin müqəddaratı üçün bir o qədər də böyük bir təsiri yoxdur. Paşinyan gözəl başa düşür ki, əsas proseslər həmişə iri şəhərlərdə həllini tapır. İrəvanda Paşinyanın mövqeləri kifayət qədər güclüdür. Parlamentdə Paşinyanın komandasının çoxluğu imkan verir ki, istənilən qanunvericilik aktını qəbul etsin və ya onu inkar etsin.
Ermənistan müxalifəti cihad elan etmişdi ki, yerli seçkilərdə qalib gəlsinlər. Bütün qüvvəsini səfərbər edən müxaliflər mərkəzi hakimiyyətə siyasi təpki göstərməyə çalışdılar. Bununla göstərmək istəyirdilər ki, guya, onların arxaları möhkəmdir. Belə bir təəssürat yaratdılar ki, qüvvəni gələcəkdə artıracaqlar. Əslində isə elə deyil. Müxaliflərin arasında da fikir ayrılıqları var.
Ermənistan böhranlı vəziyyət yaşayan bir məmləkət kimi xaosdan qurtulmaq üçün gərək, bir çox islahatları gündəmə gətirsin. Faktiki olaraq həmin islahatlar yol xəritəsini xatırlatmalıdır. Orada iqtisadi, siyasi və sosial zəmində zəncirvari bir proses yaranmalıdır ki, yeni bir baxışlar ortaya çıxsın. Ermənistan ətalət ənənəsi ilə hərəkət edən bir ölkədir. Ermənistanın gələcəyi dumanlı və problemli görünür.
Paşinyanın imkanları var ki, bu islahatları özünməxsus tərzdə tərtib etsin və ardıcıl sürətdə həyatada keçirsin. Paşinyana qarşı çıxan qüvvələr revanşistlər, radikal qruplar və millətçilərdir. Onların siyasi anlamda böyük uğuru yoxdur. Onlara nisbətən perespektivli görünən Nikol Paşinyan və partiyasıdır. Paşinyan anlayır ki, meydanda ona qalib gələcək qüvvə yoxdur, hətta bütün müxaliflər birləşsələr belə, onların gücü Paşinyana qalib gəlmək üçün çatmayacaq. O qüvvələr müharibə istəyir, erməni xalqı isə konfiliktdən yorulub. Qarabağ ermənilərinin çoxu da Ermənistanı tərk edib.
Odur ki, Paşinyanın şansları çoxdur, o, vaxt qazanıb növbəti seçkilərə qədər gedəcək. Qələbə əldə etdikdən sonra Azərbaycanın haqlı tələblərinin hamısını yerinə yetirəcək".
Şahanə Rəhimli
Musavat.com
ƏLAQƏLİ XƏBƏRLƏR
XƏBƏR LENTİ
04 May 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ