Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Ölkəmizə GUAM-a görə ittihamlar
Bakının guya seçimini etdiyini əminliklə tirajlamaq, Ukrayna ilə bir təşkilatda olduğunu yada salmaq və hətta ingilislərlə işbirliyi qurulduğu haqda dezinformasiyalar nəyə xidmət edir?
Rusiyanın informasiya məkanında anti-Azərbaycan isterikasında Bakının Ukraynaya dəstəyi xüsusi bir xətt kimi önə çıxmaqdadır. Azərbaycan-Rusiya münasibətlərinə dair əksər “təhlillərdə” Bakının Ukraynaya dəstəyi qabardılır.
Xankəndi Forumunda Prezident İlham Əliyevin ukraynalı jurnalist Dmitri Qordona cavabı və işğalla bağlı Ukrayna xalqına “işğalla barışmayın” məsləhəti dünyada böyük maraq, heyrət və məmnunluqla qarşılanıb. Siyasi ekspertlərin fikrincə, İlham Əliyevin ritorikası rəsmi Bakının bütövlükdə yeni “güc dili”dir. Qeyd ediblər ki, iki taleyüklü məqama diqqət çəkən bu bəyanatlar Rusiyanın Ukrayna torpaqlarının işğalını təsdiqləyir, bununla da, Putin Rusiyasının beynəlxalq hüququ ayaqlar altına atdığını bir daha gündəmə gətirir. Əgər buraya dövlət başçısının “atəşkəs problemi həll etmir, münaqişənin uzun illər dondurulmasına gətirib çıxarır” bəyanatını da əlavə etsək, mesaj gün kimi aydındır.
Rusiyanın Vizitnlo.ru saytı son bəyanatlardan belə nəticəyə gəlib ki, Bakı öz seçimini edir: “Azərbaycan Avropa İttifaqı və Türkiyəni seçdi. Əlbəttə, unutmaq olmaz ki, Azərbaycan hələ də dağılmamış GUAM-ın (Gürcüstan, Ukrayna, Azərbaycan, Moldova) üzvüdür, ona görə də onun Ukraynaya dəstəyi, ümumiyyətlə, təbiidir. Assosiasiyanın digər iki ölkəsi artıq Aİ-yə namizəddir”. “Əliyevin addımları emosional hücum deyil, Ankara və dolayısı ilə Londonla təsdiqlənmiş və razılaşdırılmış siqnaldır. Bakı Rusiyanı sivilizasiya və hərbi-siyasi məkanından çıxmağa məcbur edir. Yekun məqsəd Azərbaycanı NATO üçün (Türkiyə üzərindən) Xəzərdə tamhüquqlu hərbi-siyasi körpüyə çevirmək, nəhayət, Rusiyanı Qafqazdan sıxışdırıb çıxarmaqdır”, - deyə sayt yazıb.
Məlumata görə, “Bakıda britaniyalı müşavirlərin iştirakı ilə keçirilən qapalı məsləhətləşmələrdə Moskvadan hər hansı sərt cavab veriləcəyi təqdirdə, beşinci nəsil PUA texnologiyalarının ötürülməsi də daxil olmaqla, Ankaradan dərhal hərbi-texniki dəstək zəmanəti alıb. Azərbaycanın hərbi obyektlərində "antiterror mərkəzləri" adı altında “üçüncü ölkələrin” olmasını hüquqi cəhətdən əsaslandırmaq üçün plan da hazırlanır. Şimali Qafqazda separatçı və psevdoekoloji hərəkatların aktiv maliyyələşdirilməsi Bakı vasitəsilə həyata keçirilir. Nəzarət Türkiyə və İngiltərə kəşfiyyatı tərəfindən həyata keçirilir".
Görəsən, Rusiyanın media məkanında Azərbaycanı Ukrayna ilə müqayisə etmək, Bakının guya strateji seçimini etdiyini əminliklə tirajlamaq və Moskva əleyhinə hətta ingilislərlə işbirliyi qurduğu haqda dezinformasiyalar yaymaq nəyə xidmət edir?
GUAM-a gəlincə, hazırda formal olaraq mövcuddur. Bu ölkələrdən üçü separatizm və işğaldan əziyyət çəkir. Yalnız Azərbaycandır ki, həm işğala, həm separatizmə son qoyub, həm də rus qoşunlarını ərazilərindən çıxarıb. Digər üzv ölkələrdən Gürcüstanın Abxaziya və Cənubi Osetiya torpaqları işğaldadır, üstəlik, Rusiya onları müstəqil subyekt kimi tanıyıb, Moldovanın Dnestryanı ərazilərindən rus hərbçiləri hələ də çıxmayıblar, hərçənd müqavilənin müddəti bitib, Ukraynada isə Luqansk və Donetsk kimi separatçı bölgələr də daxil olmaqla, 4 region rus işğalı altındadır. Onu da qeyd edək ki, GUAM 1997-ci il oktyabrın 10-da yaradılıb. 1999-2005-ci illərdə Özbəkistan da təşkilatın üzvü olub.
Strasburqda Birgə Kommunike imzalaması ilə bu dörd dövlətin birliyi kimi fəaliyyətə başlayıb. Kömmunikedə prezidentlər suverenlik, ərazi bütövlüyü, sərhədlərin toxunulmazlığı, demokratiya, hüququn aliliyi və insan hüquqlarına hörmət prinsipləri əsasında Avropada sabitliyin və təhlükəsizliyin gücləndirilməsi məqsədilə dördtərəfli əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinin vacibliyini vurğulayıblar. Rəsmi Bakının da Ukrayna böhranına münasibəti həm bu kommünikedən, həm də beynəlxalq hüquqa istinaddan irəli gəlir.
Xəyal Bəşirov
“Yeni Müsavat”a danışan Siyasi və Hüquqi Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Xəyal Bəşirov deyib ki, Rusiyanın son addımları Azərbaycanla münasibətlərin mahiyyətinə uyğun deyil. Onun fikrincə, Moskva bəyannaməsi də daxil olmaqla, indiyə qədər iki ölkə arasında imzalanan sənədlərin heç birini indiki əlaqələr əks etdirmir: “Çünki Azərbaycan qonşuluq və müttəfiqlik əlaqələrində obyektiv olub, heç bir oyunlarda iştirak etməyib, sanksiyalara dəstək verməyib. Amma Rusiya bunun təşəkkürünü bildirməkdənsə, başqa cür hərəkətlərə yol verir. Özəlliklə də təyyarəmizi vurduqdan sonra zərərçəkənlərə göstərilən bu münasibətdən bizə aydın oldu ki, Rusiya müttəfiqliyə uyğun rəftar etmir”.
X.Bəşirovun sözlərinə görə, Rusiya bunun davamını gətirdi və dayanmadı: “İndi də onların ruporları, Duma üzvləri susmurlar. Deməli, Rusiya rəhbərliyinin maraqlarına xidmət edirlər. Əgər Kreml gərginliyin azalmasını istəsəydi, onlara "sus" əmri verərdi.
O ki qaldı həmin böhtanlara, ittihamlara, Azərbaycan heç bir hərbi bloka qoşulmayıb, Britaniya ilə əlaqələr Rusiya əleyhinə yönəlməyib, Türkiyə isə bizim səmimi, əsl müttəfiqimizdir. Azərbaycan Prezidentinin Şuşadakı çıxışından qıcıq olublarsa, bir dövlətin başçısı beynəlxalq hüquqa söykənərək mövqe bildirməlidir. Əgər rusiyalı jurnalist də Qordon kimi sual vermiş olsaydı, cənab İlham Əliyev eyni fikirləri səsləndirərdi. Biz də işğala məruz qalmışıq və döyüşərək qalib gəldik. Bu mənada təcrübədən çıxış edərək Ukraynaya belə bir tövsiyə mesajı verilib. Əgər rusiyalı təbliğatçılar dezinformasiyanı davam etdirirlərsə, deməli, Moskva Bakı ilə əlaqələri korlamaqda özü maraqlıdır".
Hüquq müdafiəçisi Xəzər Teyyublu hesab edir ki, Azərbaycana qarşı şər kampaniyası işə düşüb. Onun sözlərinə görə, GUAM-ın fəaliyyəti hazırkı geosiyasi reallıqda xeyli zəifləyib. Bununla belə, hüquq müdafiəçisi istisna etmir ki, Azərbaycanla Ukrayna arasında imzalanan son əməkdaşlıq sənədi, Gürcüstanla və Moldova ilə yaxşı əlaqələr bu platformanın işini aktivləşdirə bilər.
X.Teyyublu Azərbaycanın hər hansı qütbün yanında olmadığını yada salaraq Rusiya informasiya resurslarının qarayaxma ilə məşğul olduqlarını vurğulayıb: “Azərbaycan o ölkədir ki, Rusiyaya qarşı sanksiyalara qoşulmayıb. Moskva bunun qədrini bilməlidir. Habelə Türkiyə də sanksiyalara dəstək verməyib. Halbuki NATO ölkəsi olaraq koalisiyaya qoşula bilərdi. İndi Moskva üzləşdiyi uğursuzluğa görə itirilən mövqelərini geri qaytara bilmirsə, bunun günahı Azərbaycan və Türkiyədə deyil. Biz hər addımda Rusiyanı nəzərə almışıq. Yəni heç bir hərbi blokda deyilik, Avropa İttifaqına üzvlük niyyəti ortaya qoymamışıq, dediyim kimi, sanksiyalara qoşulmamışıq, əksinə, Ukrayna müharibəsindən iki gün qabaq imzalanan deklorasiyanın müddəalarına riayət etmişik”.
Onun fikrincə, Kreml isə Bakıya münasibətdə müttəfiq kimi davranmır: “İstər təyyarənin vurulması olsun, beynəlxalq hüquqa məhəl qoyulmayıb, istər Səfərov qardaşlarının işgəncə ilə öldürülməsi. Burada da insan hüquqları, beynəlxalq konvensiyalar pozulub. Eyni zamanda Moskva bəyannaməsində qarşılıqlı öhdəliklər var ki, onlara da əməl olunmayıb. İndi bizi seçim etməkdə günahlandırmaq məntiqsizdir. Azərbaycan yenə də Rusiyaya qarşı iş aparmır. Sadəcə, təbliğat maşını işə düşüb və çirkin çağırışlar səslənir”.
Emil SALAMOĞLU,
“Yeni Müsavat”
XƏBƏR LENTİ
25 Iyul 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ