Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Vətəndaşlar kiberdələduzların hədəfində - MÜHÜM XƏBƏRDARLIQ
Kibercinayətlarlığa qarşı mübarizə işinin daha da gücləndirilməsi istiqamətində polis əməkdaşları tərəfindən Ağsuda silsilə tədbirlər təşkil olunub.
Rayon ərazisində fəaliyyət göstərən idarə, müəssisə və təşkilatların kollektivləri ilə maarifləndirici görüşlər keçirilib, internet resursları üzərindən törədilən cinayətlərlə bağlı onlara ətraflı məlumat verilib.
Həmçinin bankomat və ödəmə terminallarının ətrafında, mağazalarda, digər ictimai iaşə obyektlərində xəbərdaredici lövhələr vurulub. Sakinlərə izah olunub ki, özlərini bank əməkdaşı kimi təqdim edən şəxslərə inanaraq kart məlumatlarını onlara göndərməməli, sosial şəbəkələrdə dələduzların şirnikləndirici vədlərinə inanmamalıdırlar.
Vətəndaşlarımızın kiber üsullarla törədilən cinayətlərdən zərər görməməsi üçün bu istiqamətdə tədbirlər mütəmadi olaraq davam etdirilir.
Azərbaycanda kiberdələduzluq halları durmadan artır.
Təkcə aprelin 14-də vətəndaşların bank kartlarından 13 min 818 manat oğurlanıb.
Daxili İşlər Nazirliyi bir daha xatırladır ki, kartın üzərindəki CVV/CVC kodu, SMS vasitəsilə göndərilən OTP kodu, digər sizə məxsus sistemlərə giriş üçün lazım olan loqin və şifrələr, kartın PİN kodu məxfi məlumatlardır. Bu məlumatları naməlum şəxslərə verdiyiniz halda hesabınızda olan pullar, yaxud pul yoxdursa, kredit formasında sizə zərər vuracaqlar.
“Aprelin 14-də ayrı-ayrı vətəndaşların müxtəlif kiber üsulla 4000, 3482, 1621, 1500, 750, 650, 537, 340, 300, 300, 220, 118 manat pul vəsaitləri bank kartlarından oğurlanıb. Bir daha vətəndaşlara şübhəli zənglərdən gələn cəlbedici qazanc, sığorta, bank hesablarının möhkəmləndirilməsi, mədaxil üzrə ödənişlərlə əlaqəli təkliflərə diqqətlə yanaşmağı tövsiyə edirik. Qəti formada şəxsi bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin, təhlükə var”, - DİN-in məlumatında deyilir.
“Bakı” Hüquq Şirkətinin rəhbəri Natiq Ələsgərov Musavat.com-a deyib ki, bank kartlarından oğurluqların qarşısını almaq üçün həm texniki, həm də davranış baxımından müəyyən tədbirlər görmək vacibdir:
“Vətəndaşlar kart nömrəsi, son istifadə tarixi və CVV kodunu heç kimə göndərməməli, sosial mediada paylaşmamalıdırlar. Telefon və ya e-poçt vasitəsilə bu məlumatları tələb edənlərə cavab verməyin – banklar bu cür məlumatları heç vaxt belə istəmir. Onlayn ödənişlər və bank əməliyyatları üçün iki mərhələli (SMS və ya mobil tətbiq üzərindən) təsdiqləmə sistemindən istifadə edin.
Mümkünsə, “3D Secure” (Visa Secure / MasterCard SecureCode) funksiyasını aktivləşdirin. Yalnız rəsmi app store-lardan bank tətbiqlərini yükləyin. Tətbiqlərə lazımsız icazələr (kontaktlara, mesaja və s.) verməyin.
Tətbiqi daim yeniləyin və yalnız təhlükəsiz Wi-Fi üzərindən istifadə edin. Kartınızı itirməyin və ya başqasına verməyin.
Bankomatlardan istifadə edərkən ətraf mühiti yoxlayın – kart oxuyucuya əlavə cihaz yerləşdirilibsə, istifadə etməyin. PIN kodunuzu daxil edərkən əllə qoruyun ki, heç kim görməsin”.
N. Ələsgərov bildirib ki, vətəndaşlar onlayn alış-verişdə ehtiyatlı olmalıdır:
“Yalnız etibarlı və HTTPS sertifikatı olan saytlardan alış-veriş edin. Şübhəli e-ticarət saytlarında kart məlumatlarınızı qeyd etməyin. Əlavə təhlükəsizlik üçün virtual kartdan istifadə edin.
Müntəzəm olaraq SMS və ya mobil tətbiq bildirişləri ilə əməliyyatları izləyin. Şübhəli əməliyyat görsəniz, dərhal bankla əlaqə saxlayın. Hesab çıxarışlarını vaxtaşırı yoxlayın. Özünü “bank əməkdaşı” kimi təqdim edən zənglərə və mesajlara inanmayın. Hər hansı məlumat tələb olunarsa, bankın rəsmi nömrəsi ilə əlaqə saxlayın”.
Natiq Ələsgərovun sözlərinə görə, faktların təhlili göstərir ki, vətəndaşlar instaqram, teleqram, feysbuk, TikTok-da səhifə, kanal və platformalar üzərindən əlavə gəlir qazanmaq, sığorta ödənişləri, turist səyahətləri, mebel sifarişi, qızıl satışı, ev-alqı satqısı, kirayə, kredit adı altında verilən yalan vədlərə inanaraq həmin tələb olunan məbləğləri başqa-başqa bank hesablarına köçürürlər:
“Sonradan həmin hesablar, linklər, telefon nömrələri dərhal qapadılır”.
E.MƏMMƏDƏLİYEV,
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
03 May 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ