Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Bu ölkədə 3 aylıq fövqəladə vəziyyət elan olundu
Latviya hökuməti fövqəladə iclas keçirib.
Musavat.com xarici agentliklərə istinadən xəbər verirki, iclasda 2025-ci il noyabrın 4-dək bütün ölkə ərazisində kənd təsərrüfatında fövqəladə vəziyyət elan edilməsi barədə qərar qəbul olunub.
Hökumətin yaydığı açıqlamada qeyd olunur ki, qərarın qəbulunda məqsəd şaxta, yağış və daşqınların təsirindən kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına dəyən zərərin ödənilməsidir. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən verilən məlumata görə, fermerlərin həm uzunmüddətli maliyyə öhdəlikləri, həm də tərəfdaşlar və alıcılarla, o cümlədən məhsul tədarükü ilə bağlı müqavilələri var. Lakin kənd təsərrüfatında yaranmış əlverişsiz vəziyyətə görə hazırda onların öhdəliklərini yerinə yetirmələri ilə bağlı ciddi narahatlıqlar yaranıb.
Nazirlikdən verilən məlumata görə, bu məsələ xüsusilə üzvlərinin istehsal etdiyi məhsulların ixrac üçün satışını təmin edən kənd təsərrüfatı kooperativləri üçün aktualdır. Taxıl Latviyanın kənd təsərrüfatı ixracının ən mühüm seqmentlərindən biridir və tədarük müqavilələrinin yerinə yetirilməməsi həm sənayenin beynəlxalq bazarlardakı nüfuzuna, həm də Latviyanın ümumi ixrac imkanlarına əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə bilər. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi qeyd edir ki, elan edilmiş fövqəladə vəziyyət fermerlərin kredit təşkilatları tərəfindən cərimə və digər tədbirlərdən yayınması, ödəmə qabiliyyətini qoruyub saxlaması və növbəti mövsümdə istehsalı davam etdirməsi üçün normativ-hüquqi aktlarda nəzərdə tutulmuş hüquqi həll yollarını tətbiq etməyə imkan verəcək.
2025-ci ilin may ayından etibarən uzun müddət davam edən əlverişsiz hava şəraiti nəticəsində Latviyanın bir çox rayonlarında əkin və əkin sahələri su altında qalıb, nəticədə məhsuldarlıq əhəmiyyətli dərəcədə azalıb və ya məhsulun bir hissəsi tamamilə məhv olub. Torpağın həddindən artıq nəmliyi səbəbindən kənd təsərrüfatı texnikası çox vaxt sahələrə daxil ola bilmir ki, bu da sahələrin becərilməsinə və məhsulun yığılmasına mane olur və ya qeyri-mümkün edir.
Həddindən artıq rütubət səbəbindən taxıl, paxlalılar, kartof və digər məhsullar məhsul verməyə vaxt çatmamış çürüyüb. Bəzi yerlərdə səpin başlanmayıb, sahələr hələ də becərilməyib. Yaz əkininin vaxtı keçdiyi və vegetasiya dövrü məhdud olduğundan, ərazinin də böyük hissəsi səpinsiz qalacaq, məhsul olmayacaq.
Nazirlik vurğulayıb ki, bu il yaz şaxtaları meyvə və giləmeyvə bağlarına ciddi ziyan vurub, daha sonra yay aylarında uzun sürən yağışlar və daşqınlarla vəziyyət daha da pisləşib, bu da əlavə itkilərə səbəb olub.
Əlverişsiz şərait heyvandarlıq sahəsinə də mənfi təsir göstərib. Nazirlik qeyd edir ki, artıq üçüncü ildir ki, əlverişsiz meteoroloji şərait kənd təsərrüfatı sahəsinə təsir edərək, bir çox təsərrüfatların fəaliyyət qabiliyyətini təhlükə altına qoyub. Fermerlərə, məsələn, bitki mühafizə vasitələri və mineral gübrələrin yüksək qiymətləri də əhəmiyyətli dərəcədə təsir edir.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi onu da bildirir ki, 2025-ci il iyulun 10-na olan məlumata görə, fermerlər yağış və şaxta nəticəsində 51,5 min hektar torpaq sahəsinin zədələndiyini və ya əkilmədiyini bildiriblər və ilkin məlumatlara görə, ümumi təxmini zərər 63,886 milyon avro təşkil edir. Leysan 49,4 min hektar kənd təsərrüfatı əkinlərinə ziyan vurub.
Sahə baxımından ən çox yulaf, yazlıq və payızlıq buğda, noxud və çoxillik otlar zərər çəkib. İtkilər, ilkin məlumatlara görə, 43,686 milyon avro təşkil edir. 2,1 min hektar meyvə bitkiləri (əsasən alma ağacları, armud, qaragilə, qarağat və çaytikanı) yaz şaxtasından əziyyət çəkib. Ümumi ilkin zərər 20,2 milyon avro təşkil edib.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi, həmçinin 2025-ci ildə əlverişsiz iqlim şəraitinin kənd təsərrüfatı sektoruna təsirinin hesablamalarını Avropa Komissiyasına təqdim edərək, latviyalı fermerlərin itkilərinin Aİ büdcəsindən kompensasiya edilməsi imkanlarına baxmağa çağırıb.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
06 Avqust 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ