Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Leninqradın adamyeyənləri - hannibalların çoxu qadınlar olub
II dünya müharibəsi zamanı SSRİ-də qida və ərzaq baxımından ciddi əziyyət çəkən 900 gün mühasirədə qalan Leninqrad şəhərinin sakinləri olub. İnsanlar çörək tapa bilməyib, alman mərmiləri və bombaları düz küçələrdə partlayıb. Amma bəziləri dəstələr yaradaraq quldurluq edib, insanların talonlarla verilən ərzaqlarını əllərindən alıblar. Ən təhlükəli vəziyyət insan əti yeyənlərin peydə olması olub. Əvvəllər tək fəaliyyət göstərən şəxslər sonradan qruplaşma yaradıblar.
Hərbi senzuralar tərəfindən poçtdan müsadirə edilən və saxlanmaq üçün SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığının Leninqrad vilayəti üzrə idarəsinə təhvil verilən məktublarda deyilir:
“Biz ac heyvanlar sürüsünə çevrilmişik. Küçədə gəzirsən və adamların sərxoş kimi səndələndiyini, yıxıldığını və öldüyünü görürsən. Biz bu mənzərələrə öyrəşmişik və fikir vermirik, çünki bu gün onlar ölüb, sabah isə mənəm. Küçələrdə dolaşan qatil dəstələri peyda olub. Onlar növbəyə duran insanları qarət edib, onların yemək vərəqələrini və ya yeməklərini qoparıb, çörək mağazalarında reydlər təşkil edib, mənzillərə soxulub, qiymətli əşyaları oğurlayıblar. Eyni zamanda, adamyeyən insanlar və onların “qardaşlıqlar”ı haqqında şayiələr yayılıb”.
Statistikaya görə, 1942-ci ilin yanvarında 366, fevralda 612, martda isə 399 nəfər adam əti yeməyə görə həbs edilib. Bu şəxslər həmişə ölüm cəzasına məhkum edilməyiblər. Ölüm cəzası ən çox qətl törədənlərə verilib. Üstəlik, bu, RSFSR Cinayət Məcəlləsinin 59-3-cü maddəsi, “banditizm” ilə bağlı olub. Cinayətkarların özləri onları gözləyən cəzanı bilə-bilə hiyləgərlik və misli görünməmiş ehtiyatlılıq nümayiş etdiriblər.
Ona görə də, Vasilievski adasında gizlənən adamyeyənlər dəstəsi uzun müddət aşkarlanmayıb. Dəstə öz cinayətlərini törətmək üçün sovet hərbi formasını geyiniblər və qurbanları kimi şəhərin ən həssas sakinlərini hədəf alıblar.
Jurnalist Leonid Kanevskinin hazırladığı adlı sənədli filmdə deyilir: “Hərbi geyimli bir neçə nəfər mənzildən mənzilə keçib. Bu zaman, demək olar ki, bütün böyüklər işdə olub. Evlərdə yalnız kiçik uşaqlar qalıb. Quldurlar qapını açmağa çətinlik çəkməyiblər”.
Mühasirə zamanı cəmi üç yaşı olan Leonid Jebrovski və onun iki bacısı həmin dəstə ilə qarşılaşmadan sağ çıxa biliblər. Həmin gün uşaqlar evdə tək olublar. Birdən kimsə qapını döyməyə başlayıb. Lakin aclıqdan yorulan uşaqlar kömək çağıra bilməyiblər. Leonid hadisəni belə xatırlayıb: “Adamyeyən quldurların bizim üçün gəldiyi o günü yaxşı xatırlayıram. Qapını baltalarla sındırmağa başladılar. Bizi ancaq qonşumuzun çubuqla divarlara vurmağa, səs-küy salmağa başlaması xilas etdi. Quldurlar qorxdular və qaçdılar”.
Qonşular baş verənləri Leonidin anasına danışıblar. Qadın milisə gedərək hadisə barədə məlumat verib. Xalq Daxili İşlər Komissarlığının zabitləri bu işə əl qoyublar. Onlar ətrafdakı bütün həyətləri gəzib, şübhəli şəxsləri axtarıblar və sakinləri dindiriblər. Tezliklə iz tapılıb. Bəzi sakinlər tez-tez ərazidə bir qrup qəribə adam görüblər. Onların şəxsiyyətini müəyyənləşdirib həbs etmək daha bir gün çəkib.
Həbs edilənlərin əsl manyak olduğu üzə çıxıb. Dindirmə zamanı onlar anbar tikdiklərini etiraf ediblər, çünki hamının öləcəyindən və yeməyə heç kimin qalmayacağından qorxublar. Həbs edilənlərin hamısına ölüm hökmü çıxarılıb. Müttəhimlər Vasilievski adasının səkkizinci zolağında Smolenka çayının sahilinə aparılaraq yoldan keçənlərin gözü qarşısında edam ediliblər. Həm kişi, həm də qadın cinayətkarlar güllələnib.
Yeri gəlmişkən, qadınlar arasında adamyeyənlik hallarına kişilərə nisbətən daha çox rast gəlinib. 21 fevral 1942-ci ildə Leninqrad hərbi prokuroru A.İ. Panfilenkonun Kommunist Partiyasının Leninqrad vilayət komitəsinin katibi A.A. Kuznetsov üçün hazırladığı hesabatda bildirilir:
“Yuxarıda göstərilən cinayətlərə görə məhkəmə qarşısına çıxarılan şəxslərin sosial tərkibi aşağıdakı məlumatlar ilə xarakterizə olunur. Cins üzrə: kişilər - 36,5%; qadınlar - 63,5%. Yaşa görə: 16-20 yaş - 21,6%; 20-30 yaş - 23%; 30 yaşdan 40 yaşa qədər - 26,4%; 40 yaşdan yuxarı - 29%. Peşəsinə görə: işçilər - 41%; kəndlilər - 0,7%, işsizlər - 22,4%; müəyyən bir məşğuliyyət olmayan - 31%. Cinayət məsuliyyətinə cəlb edilənlərin 2%-i əvvəllər məhkum olunub”.
Mühasirədən sağ çıxan leninqradlılar, şübhəsiz ki, bu hadisədən xəbərdar olublar və müharibəni xatırlayarkən, bəzən ailələri ilə bunu müzakirə ediblər. Bundan əlavə, Almaniya kəşfiyyatının sənədləri qaçqınlara və hərbi əsirlərə istinad edərək, şəhərdəki vəziyyəti kifayət qədər təfərrüatlı şəkildə təsvir edib. Rəsmi sənədlərə görə ümumilikdə 1 739 nəfər hannibalizm cinayətində ittiham olunub. Amma reallıq tamam başqa, daha acı olub.
İlkin Nəcəf, xüsusi olaraq Musavat.com üçün
XƏBƏR LENTİ
06 Oktyabr 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ