Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Neft dövrü bitmir – o, yenidən başlayır: Dünya yeni enerji mərhələsinə qədəm qoyur
Musavat.com xəbər verir ki, dünya enerji sənayesi illərdir səsləndirilən “fosil yanacaqların sonu” tezisini alt-üst edən yeni bir reallıqla üz-üzədir.
Ən son proqnozlar, qrafiklər və beynəlxalq diplomatik manevrlər göstərir ki, neft erası nəinki başa çatmır, əksinə, yeni və daha strateji bir mərhələyə qədəm qoyur.
Bloomberg: Qlobal neft hasilatı tələbatdan geri qalacaq
Bloomberg və Rystad Energy tərəfindən yayımlanan son proqnoza görə, dünya gündəlik neft hasilatında 2030-cu ildən etibarən böyük bir çatışmazlığa doğru irəliləyir.
Qrafikdə göstərilir ki, mövcud hasilat gücləri (producing wells), tədricən azalan neft quyuları, hələ inkişaf mərhələsində olan layihələr və yeni tapıntılar gələcək tələbatı qarşılamayacaq. Bu isə 70–100 milyon barrel/gün aralığında olan gündəlik qlobal neft tələbatı ilə ziddiyyət təşkil edir.
CBS News: ABŞ Tramp marşrutu ilə strateji dəhliz açır
Eyni zamanda CBS News-un yayımladığı məlumatda qeyd olunur ki, ABŞ administrasiyası aylardır Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişi üzərində çalışır və “Tramp marşrutu” adlandırılan 43 kilometrlik tranzit dəhlizin işə salınması planlaşdırılır. Bu dəhliz vasitəsilə Mərkəzi Asiya nefti, qazı və nadir torpaq metallarının Qərbə çatdırılması nəzərdə tutulur – Rusiya və İran ərazilərindən yan keçməklə.
ABŞ rəsmiləri bu sazişi yalnız sülh aktı kimi deyil, qlobal enerji təhlükəsizliyi və tədarük şaxələndirməsinin əsas dayaqlarından biri kimi təqdim edirlər. Senator Stiv Deynsin sözlərinə görə, bu layihə “Rusiya və Çini oyundankənar edən” geosiyasi bir döngə nöqtəsidir.
BP və ExxonMobil: Neft 2050-ci ildə də enerji nəhəngidir
BP və ExxonMobil kimi enerji nəhənglərinin son hesabatları da bu mənzərəni təsdiqləyir. BP-nin 2024-cü il proqnozuna görə, neft tələbatı 2025-ci ildə zirvəyə çatsa da, ən azı 2050-ci ilə qədər yüksək səviyyədə qalacaq. ExxonMobil isə iddia edir ki, 2050-ci ildəki neft tələbi bu günkindən fərqli olmayacaq, yəni gündəlik təxminən 100 milyon barrel.
Beynəlxalq Enerji Agentliyi (IEA) də fosil yanacaqların rolunun hələ uzun illər qalacağını təsdiqləyir. Hələlik onların yerini doldura biləcək dayanıqlı və qlobal miqyasda möhkəm alternativlər tam formalaşmayıb.
Nəticə: Neft erası bitmir, yenidən başlayır
İstər geopolitik dinamika, istər texnoloji inkişaflar, istərsə də yeni dəhlizlər – hamısı neftin hələ uzun müddət qlobal siyasətin və iqtisadiyyatın mərkəzində qalacağını göstərir.
Bu reallıq Azərbaycanın da rolunu artırır. Zəngəzur dəhlizi və ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə imzalanacaq sülh sazişi, Bakının enerji və logistik mərkəz kimi əhəmiyyətini daha da yüksəldir.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
08 Avqust 2025
07 Avqust 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ