Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Karakorum Magistralı – Pakistanla Çini birləşdirən mühəndislik şah əsəri
Dünyanın ən yüksək dağ silsilələrindən biri olan Karakorum dağlarının qoynunda yerləşən və Pakistanla Çini birləşdirən Karakorum Magistralı (Karakoram Highway) təkcə bir yol deyil, həm də iki ölkə arasında dostluğun və əməkdaşlığın simvoludur.
Bu magistral tikintisinin mürəkkəbliyi və keçdiyi ərazilərin çətinliyi səbəbindən tez-tez “Dünyanın səkkizinci möcüzəsi” adlandırılır.
Musavat.com bildirir ki, Karakorum Magistralının tikintisinə 1959-cu ildə başlanılıb və 1979-cu ildə tamamlanıb.
Bu 20 illik müddət ərzində təxminən 24,000 pakistanlı və çinli işçi bu nəhəng layihədə çalışıb. Tikinti zamanı çətin relyef, sərt iqlim şəraiti və tez-tez baş verən torpaq sürüşmələri səbəbindən 1,000-dən çox işçi həyatını itirib.
Magistralın ümumi uzunluğu təxminən 1,300 km-dir, bunun 887 km-i Pakistan, 413 km-i isə Çin ərazisindən keçir . Yol, Pakistanın Həsən Əbdal şəhərindən başlayaraq, Gilgit-Baltistan bölgəsindən keçərək, Çin Xalq Respublikasının Sincan Uyğur Muxtar Rayonundakı Kaşqar şəhərinə qədər uzanır.
Magistralın ən yüksək nöqtəsi Xunjerab aşırımıdır (Khunjerab Pass). Dəniz səviyyəsindən 4,693 metr yüksəklikdə yerləşən bu aşırım, dünyanın ən yüksək asfaltlanmış beynəlxalq sərhəd keçidi hesab olunur . Xunjerab aşırımı, həmçinin Karakorum Magistralının Çin-Pakistan sərhədindəki əsas keçid nöqtəsidir.
Karakorum Magistralı boyunca səyahət edənlər, Nanga Parbat (8,126 m), Rakapoşi (7,788 m) kimi dünyanın ən yüksək zirvələrini, eləcə də Hunza vadisi, Attabad gölü və Baltoro buzlağı kimi təbiət möcüzələrini görə bilərlər.
Xunjerab Milli Parkı da bu bölgədə yerləşir və nadir heyvan növlərinə, o cümlədən qar bəbiri və Marko Polo qoyununa ev sahibliyi edir.
Karakorum Magistralı, Çin-Pakistan İqtisadi Dəhlizinin (CPEC) əsas hissəsidir və iki ölkə arasında ticarət və iqtisadi əlaqələrin inkişafında mühüm rol oynayır . Magistral, həmçinin bölgədəki ucqar icmalar üçün həyat yolu rolunu oynayır, onlara əsas xidmətlərə və bazarlara çıxış imkanı verir.
2010-cu ildə baş verən torpaq sürüşməsi nəticəsində yaranan Attabad gölü, magistralın bir hissəsini su altında qoydu. Bu problemi həll etmək üçün 2012-ci ildə Çin-Pakistan Dostluq Tunelləri layihəsinə start verildi və 2015-ci ildə istifadəyə verildi.
Bu yenidənqurma layihəsi çərçivəsində 24 km uzunluğunda yeni yol, 5 tunel və bir neçə körpü inşa edildi. Bu, magistralın ilboyu açıq qalmasını təmin etdi və bölgədəki ticarət və turizmin inkişafına töhfə verdi.
Musavat.com
01 Iyun 2025
31 May 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ