Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Rusiya neftinin qiyməti və ixracı azalacaq
Avropa İttifaqı və Böyük Britaniyanın Rusiya neftinin qiymət tavanının endirilməsi, həmçinin kölgə donanmasına daxil olan tankerlərə sanksiya tətbiq olunması qərarları Moskvanın əsas gəlir mənbəyinə necə təsir edəcək?
Musavat.com xəbər verir ki, hazırda Rusiya mətbuatı bu istiqamətdə geniş müzakirələrə yer verməkdədir: yerli ekspertlər bu addımların neftin ixracına və qiymətinə təsirlərini hesablayırlar.
Xatırladaq ki, Aİ ötən cümə günü Rusiya neftinin "qiymət həddi"ni – 1 barel üçün 60 dollardan 47,6 dollara qədər endirib. Elə həmin gün Britaniya hakimiyyəti də analoji tədbir elan edib. London sentyabrın 2-dən etibarən "qiymət həddi"ni azaltmaq niyyətindədir. Həmin günə qədər köhnə "tavanda" bir barel üçün 60 dollar olan müqavilələr oktyabrın 17-dək 45 gün ərzində icra edilməlidir.
Bu addımları İnterfaks-a şərh edən Renaissance Capital analitiklərinin fikrincə, "qərar gələcək potensial məhdudiyyətlərin "hərəkət istiqamətini" açıq şəkildə göstərir” və əgər ABŞ qiymət həddinin endirilməsinə qoşularsa, gələcəkdə bu məhdudiyyətin təsiri daha güclü olacaq. Bura ilk növbədə “Brent” markalı neftin qiymətinin bahalaşması, Rusiyanın Urals və ESPO xam neftinə endirimlərin artması aiddir.
T-Investments analitiki Alexandra Prytkovanın fikrincə, hələlik yalnız bir sıra Qərb ölkələrinin yeni qiymət həddi tələbi dünya bazarına tədrici təsir göstərəcək: "Rusiya əvvəldən "qiymət həddi" şərtləri altında mövcud olub. Onun effektivliyi tam sübuta yetirilməyib, çünki Rusiya nefti kifayət qədər uzun müddətdir ki, bir barel üçün 60 dollar həddini keçib. Nəzəri olaraq, bu cür tədbirlər təklifin azalmasına və bazarda profisitin azalmasına səbəb ola bilər".
Onun fikrincə, yenilənmiş qiymət həddi fonunda Urals neftinin Brent-ə endiriminin artımı bir barel üçün 2-3 dollar təşkil edə bilər. Eyni zamanda ekspert qeyd edib ki, Rusiya neftinin daşınması üçün yük tarifləri artacaq, çünki Qərb donanmasının bir hissəsi əlçatmaz olacaq.
Beynəlxalq Enerji Agentliyi (IEA) qeyd edib ki, may ayında Rusiya neftini daşıyan donanmaya qarşı sanksiyaların sərtləşdirilməsi mövcud tankerləri 40 faizdən çox azaldıb. Bununla belə, neftin qiymətinin bir barel üçün 60 dollardan aşağı düşməsi səbəbindən ixracatçılar adi gəmiləri icarəyə götürməyə və sanksiyalara uyğun çatdırılma və sığorta xidmətlərindən istifadə etməyə başladığı üçün daşınma xərci də azalıb.
“Finam”ın analitiki Sergey Kaufman etiraf edib ki, xüsusən, Urals qiymətlərinin icazə verilən səviyyəyə düşməsi fonunda sanksiyalara məruz qalan tankerləri əvəz edən Yunan daşıyıcıları Rusiya neftinin nəqlindən imtina etmək məcburiyyətində qalacaqlar: "Bu, tankerlərə qarşı əlavə məhdudiyyətlərlə birlikdə onların qıtlığına, Rusiya neftinə endirimin artmasına və ya ixracın müvəqqəti də olsa bir qədər azalmasına səbəb ola bilər. Yəqin ki, elan edilmiş sanksiyalardan ən həssas tədbir Rusiya nefti üzrə tavanın azaldılmasıdır. Eyni zamanda, son illərdə Rusiya neftinin ixracı ABŞ-ın dəstəyi olmadan da son dərəcə çevik olub, Aİ-yə ciddi təsir göstərə bilməyib”.
O vurğulayıb ki, Rusiyadan neft ixracında azalma qeydə alınarsa, bu, cari həcmlərin bir neçə faizi daxilində qalacaq ki, bu da qlobal neft bazarı üçün, xüsusən də OPEC+ tərəfindən hasilatın bərpa olunmasını nəzərə alsaq, olduqca əhəmiyyətsizdir.
Argus-un məlumatına görə, iyulun birinci yarısında Qərb limanlarında Rusiya nefti - Urals FOB Primorsk və Urals FOB Novorossiysk kotirovkalarında "qiymət tavanı"ndan aşağı - müvafiq olaraq orta hesabla 58,66 və 58,86 dollara ticarət edilib. Brent-ə nəzərən endirim isə müvafiq olaraq 12,2 və 12,4 dollar təşkil edib.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
22 Iyul 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ