Onlayn ictimai-siyasi qəzet
ABŞ Prezidenti Donald Tramp ötən həftəsonu ABŞ ordusuna İranda yerləşən nüvə obyektlərini bombalamaq əmri verdikdə, Tehran rejiminin nüvə proqramının statusu ətrafında kəşfiyyat əməkdaşları, xarici siyasət üzrə ekspertlər və siyasətçilər arasında uzun illər davam edən mübahisələr faktiki olaraq dayandırılmışdı.
Musavat.com xarici agentliklərə istinadən xəbər verir ki, bu barədə The Guardian qəzeti məlumat yayıb.
Britaniya mediası qeyd edir ki, bu uzun sürən müzakirələr çox vaxt ABŞ-ın nisbətən ehtiyatlı mövqedə olan kəşfiyyat dairələri ilə İsrail və İrana qarşı sərt mövqe tutan neokonservativ çevrələr arasında qarşıdurmalara səbəb olub. Bu qarşıdurmaların kökləri hələ qlobal terrorla mübarizənin qızğın dövrlərinə dayanır.
Məqalənin müəllifi Ceyms Rizenin yazdığına görə, son iyirmi ilə yaxın müddət ərzində ABŞ kəşfiyyat xidmətləri belə nəticəyə gəlib ki, İranın uranı zənginləşdirmə proqramı mövcuddur, lakin bu proqram heç vaxt nüvə bombası istehsalına yönəlməyib. Bu qiymətləndirmə, ən azı 2007-ci ildən bəri ABŞ kəşfiyyatının İranla bağlı əsas mövqeyini təşkil edir. Bu isə öz növbəsində, İranın zənginləşdirmə proqramının əhəmiyyəti ilə bomba istehsalı arasında daim davam edən mübahisələrə səbəb olub.
“Keçmişdə ABŞ kəşfiyyatının İranın nüvə proqramı ilə bağlı qiymətləndirmələri – xüsusilə İraqda kütləvi qırğın silahları məsələsində yaşanan uğursuzluqdan sonra – ardıcıl olaraq hakimiyyətdə olmuş prezidentlərin, istər Buş, istər Obama, istərsə də Baydenin hərbi addımlar atmasının qarşısını alırdı. Hər üçü İsrailin təzyiqləri ilə üzləşmişdi. İsrail ya İrana qarşı birbaşa tədbir görülməsini, ya da ən azı İsrailin bu ölkəni bombalamasına icazə verilməsini tələb edirdi. Bugünkü fərq isə ondadır ki, artıq kəşfiyyat məlumatları əhəmiyyətli dərəcədə dəyişməyib; fərq ondadır ki, Tramp sələflərindən fərqli olaraq, İsrailin mövqeyinə daha həvəslə qulaq asır və Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinə (CIA) qarşı dərin şübhə ilə yanaşır”, – deyə The Guardian vurğulayır.
Nəşr əlavə edir ki, Tramp yenidən hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra Milli Təhlükəsizlik Şurasının çoxlu sayda əməkdaşını vəzifədən azad edib və milli təhlükəsizlik sistemində ideoloji təmizləmə aparıb. Bununla da o, İran və Yaxın Şərq üzrə ekspertlərin fikirlərini dinləməkdə maraqlı olmadığını açıq şəkildə göstərmişdir.
Musavat.com
25 Iyun 2025
24 Iyun 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ