Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Ağalarovlara qarşı dövlət səviyyəsində qarayaxma – Kreml terror fiaskosunu azərbaycanlıların üstünə yıxmaq istəyir
Rusiyada “Krokus Siti Holl” terror aktı üzrə məhkəmə prosesi başlayıb — azərbaycanlı biznesmenlərə qarşı ittihamlar və əks-mübarizə
Musavat.com Minval.az-a istinadən xəbər verir ki, Rusiyada 2024-cü il martın 22-də “Krokus Siti Holl”da törədilən terror aktı ilə bağlı məhkəmə prosesi qapalı rejimdə start götürüb. Həmin hadisədə 147 nəfər həlak olmuşdu. İttihama görə, cinayət işi üzrə təqsirləndirilənlər arasında 19 nəfər var — onların dördü terror aktının əsas icraçıları, qalan 15-i isə “köməkçilər”, o cümlədən silahı döyüş vəziyyətinə gətirənlər və terrorçulara mənzil verənlərdir. İttiham versiyasına görə, terror aktının arxasında “Vilayat Xorasan” qruplaşması dayanır, bu təşkilat İŞİD-ə (İslam Dövləti) bağlıdır. Bundan əlavə, Ukrayna xüsusi xidmətlərinin də prosesdə ittiham olunması diqqət çəkir.
Məhkəmə prosesi ilə paralel "Krokus"un sahibi Araz Ağalarova qarşı təzyiqlər artır
Məhkəmənin başlanması ilə yanaşı, Rusiya mediasında və propaqanda resurslarında “Krokus Siti Holl”un sahibi azərbaycanlı biznesmen Araz Ağalarova qarşı kampaniya qızışıb. Məsələn, “Federal təhlükəsizlik və korrupsiyaya qarşı mübarizə” layihəsinin rəhbəri olduğunu iddia edən Vitali Borodin Ağalarovu tənqid edərək, onun Rusiyanı tərk edib Bakıya getməsini kriminal fəaliyyət kimi təqdim edir. Borodin iddia edir ki, Ağalarovlar Rusiyada kreditlər götürərək vəsaiti xaricə çıxarıblar və yaxın gələcəkdə “Krokus” kompleksinə həbs qoyula bilər.
“Lenpravda” kimi media orqanları isə daha sərt mövqe tutaraq, 4 avqustda başlayan məhkəmə prosesini işıqlandırarkən “Krokus”da yanğın təhlükəsizliyi və səsvermə məsələlərindəki ciddi nöqsanları qabardır, eləcə də Ağalarovların məhz məhkəmə ərəfəsində Rusiyanı tərk etməsinə diqqət çəkir. Onlar belə suallar qoyur: “Necə oldu ki, proses ərəfəsində cavabdeh ölkəni tərk edə bildi? Niyə terror aktında həlak olanların çoxu güllədən deyil, yanğın və zəhərli tüstüdən həyatını itirdi?”
Bu iddialar və təzyiqlər açıq şəkildə terror aktının əsl təşkilatçıları və Rusiyanın təhlükəsizlik qüvvələri ilə bağlı ciddi sualların üzərinə “gizlilik pərdəsi” çəkir. Bununla yanaşı, “Krokus” kompleksinin azərbaycanlı sahibkarlarına qarşı etnik motivli təzyiq və repressiyalar dalğasının bir hissəsi kimi qiymətləndirilir.
Tarixi kontekst və “Krokus”a qarşı ittihamların mənşəyi
Terror aktının baş verdiyi ilk günlərdən başlayaraq Rusiya aparıcı telekanallarından biri olan “Telejlob”un aparıcısı Vladimir Solovyov hadisədə azərbaycanlıların rolunu qaldırmaq üçün açıqlamalar vermiş və bir sıra saxta məlumatlar yaymışdı. Bu proses 2025-ci ilin fevral ayında Ağalarovların bu işdə zərərçəkən kimi tanınması ilə qismən yumşalsa da, son aylarda azərbaycanlı diasporasına qarşı təzyiqlərin artması ilə əlaqədar Ağalarovlara qarşı “icra tədbirləri” də həyata keçirilməyə başlanıb.
Həmçinin, “Krokus”da baş verən hadisəyə dair çoxsaylı suallar cavabsız qalır. Məsələn, terror aktından əvvəl niyə kompleksdə silahlı mühafizə ləğv olunmuşdu? Niyə Rusiya hüquq-mühafizə orqanları “Vilayat Xorasan” qruplaşmasının Moskva şəhərində terror aktı hazırladığı barədə məlumatları nəzərə almamışdılar? Terrorçuların hərəkətləri isə tamamilə məntiqsiz idi — onlar hücumdan sonra qaçmaq üçün əvvəlcədən gizlənəcəkləri yerləri düşünmədən mikroavtobusla birbaşa Ukrayna sərhədinə yönəlmişdilər, halbuki sərhəd postlarında ciddi yoxlamalar var.
Qapalı məhkəmə və "gözdən qaçırılan" suallar
Prosesin qapalı keçirilməsi ictimaiyyətin hadisənin bütün məqamlarını öyrənməsinə imkan vermir. Beləcə, Moskva və Rusiya mediasında diqqət əsasən Ağalarovların fəaliyyətinə yönəlir, bu isə bir növ diqqəti digər suallardan yayındırmaq məqsədi daşıyır. Mütəxəssislər və hüquq müdafiəçiləri bunu etnik və siyasi motivli repressiyaların davamı kimi qiymətləndirir.
Analogi – Dubrovka teatrı əsirlik hadisəsi
Rusiyada belə "gözdən qaçırılan" faciələrə keçmişdən nümunə kimi 2002-ci ildə Moskvanın Dubrovka teatrında baş verən terror aktı göstərilir. Həmin vaxt Çeçen silahlı dəstəsi 912 nəfərdən çox tamaşaçını girov götürmüşdü. Operasiya zamanı xüsusi qüvvələr tərəfindən istifadə edilən yuxuladırıcı qazdan təxminən 130-170 nəfər həyatını itirdi. Operasiya zamanı böyük səhvlər buraxıldı, həkimlərə qazın tərkibi bildirilmədiyindən, onlar tibbi müdaxiləni yalnız təxminən həyata keçirirdilər. Bu faciə ilə bağlı heç kim məsuliyyətə cəlb olunmadı və vəziyyət "başqa məsələ" kimi qəbul edildi.
Nəticə
“Krokus Siti Holl” terror aktının məhkəmə prosesi Rusiya ictimaiyyətində ciddi rezonans doğurmaqla yanaşı, bəzi maraqlı siyasi və etnik çalarları da ortaya qoyub. Hazırda azərbaycanlı biznesmenlərə qarşı qaldırılan ittihamlar, həmçinin təhlükəsizlik orqanlarının fəaliyyəti barədə açıq sualların qapalı mühitdə qalması məsələni daha da mürəkkəbləşdirir.
Bu proses yalnız hüquqi yox, həm də siyasi və humanitar aspektlərdən diqqətlə izlənməlidir. Azərbaycanın diasporası və beynəlxalq ictimaiyyət bu məsələdə ciddi diqqət və müdafiə mexanizmlərini tələb edir.
Mənbə: https://minval.az/news/124479060
Musavat.com
ƏLAQƏLİ XƏBƏRLƏR
XƏBƏR LENTİ
06 Avqust 2025
05 Avqust 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ