Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Tramp Qrenlandiyaya ordu göndərir: ABŞ-ın yeni ekspansionist planları
ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qrenlandiya ilə bağlı son açıqlamaları beynəlxalq ictimaiyyətdə ciddi narahatlıq yaradıb.
Musavat.com xəbər verir ki, Tramp NBC kanalına verdiyi müsahibədə, dünyanın ən böyük adası olan və Danimarkanın muxtar ərazisi sayılan Qrenlandiyanı ABŞ-ın nəzarətinə almaq üçün hərbi güc tətbiqini istisna etmədiyini bildirib. O, adanın ABŞ üçün beynəlxalq təhlükəsizlik baxımından həyati əhəmiyyət daşıdığını deyib.
Tramp administrasiyası Qrenlandiyanı həm strateji, həm də iqtisadi baxımdan mühüm ərazi hesab edir. Adada zəngin nadir torpaq elementləri, neft və qaz ehtiyatları mövcuddur. Arktikada buzlaqların əriməsi ilə yeni dəniz yollarının açılması və bölgədə Çin ilə Rusiyanın aktivliyi ABŞ-ın bu əraziyə marağını daha da artırır.
Bundan əlavə, Qrenlandiya ABŞ-ın hərbi strategiyası üçün də önəmlidir. Adanın şimalında yerləşən “Thule” hərbi bazası artıq uzun illərdir ki, ABŞ-ın radar və raket izləmə sistemlərinin əsas dayaqlarından biridir.
Trampın bu bəyanatı Danimarka hökumətində narazılıq yaradıb. Danimarkanın Baş naziri Mette Frederiksen bu təklifi “absurd” adlandıraraq bildirib ki, “Qrenlandiya satılmır”. Qrenlandiya hökuməti isə daha sərt reaksiya verib – adanın muxtariyyət hüququna toxunulmasının yolverilməz olduğunu bildirib və yerli əhalinin istəklərinin nəzərə alınmasını tələb edib.
Qrenlandiyanın Baş naziri Jens-Frederik Nielsen isə bəyan edib ki, “biz satıla biləcək torpaq parçası deyilik və gələcəyimizi özümüz müəyyən edəcəyik”.
Trampın Qrenlandiyanı ələ keçirmək planı ABŞ daxilində də geniş tənqidlərə səbəb olub. Bəzi konqresmenlər bu təklifi qeyri-ciddi və diplomatik zərbəyə səbəb ola biləcək addım kimi qiymətləndiriblər. ABŞ mediasında yayımlanan sorğular göstərir ki, amerikalıların əksəriyyəti bu ideyanı dəstəkləmir.
Beynəlxalq aləmdə də bu mövzu geniş rezonans doğurub. NATO və Avropa İttifaqı daxilində ABŞ-ın bu addımı “sabitliyi pozacaq təşəbbüs” kimi qiymətləndirilir. Danimarka Avropa ölkələrindən ABŞ-ın bu siyasətinə qarşı birgə mövqe sərgiləməyi istəyib.
Trampın Qrenlandiya ilə bağlı hərbi müdaxilə ehtimalını dilə gətirməsi, onun administrasiyasının xarici siyasətdə güc tətbiqinə meylli olduğunu göstərir. Bu cür açıqlamalar yalnız diplomatik münasibətləri gərginləşdirmir, həm də beynəlxalq hüququn prinsiplərinə zidd qiymətləndirilir.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
05 May 2025
04 May 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ