Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Ukraynada Rusiyanın itkiləri hesablandı - 3 ayda 23 min nekroloq, ümumi ölü say 308 minə yaxın
Rusiya Ukraynaya genişmiqyaslı hücumu zamanı 128 min 115 əsgərini itirib. Toplanmış məlumatlara əsasən, ölən rusiyayönlü qüvvələrin ümumi sayının 218 min 100-dən 308 min 200-ə qədər ola biləcəyini güman edilir.
Musavat.com xəbər verir ki, “Mediazona” nəşri könüllülər qrupu ilə birlikdə açıq məlumatlara əsaslanaraq Rusiyanın müharibə günlərində itkilərinin adlı siyahısını tərtib edib. Nəşr yazır ki, bu günə qədər Rusiya tərəfdən həlak olanların 54 faizi könüllülər, səfərbər edilmiş və məhkum edilmiş, cəzaçəkmə koloniyalarından müharibəyə gedənlər, yəni müharibə başlayanda ordu ilə əlaqəsi olmayan şəxslərdir. Bununla belə Rusiyanın yay hücumunun nəticələrini yekunlaşdırmaq hələ tezdir, çünki əsgərlərin ölümü ilə bağlı bildirişlər qohumlar tərəfindən gecikmə ilə alınır və sonra onları iki dəfə yoxlamaq üçün əlavə vaxt lazımdır. 3 yay ayı ərzində rus əsgərləri üçün 23 min 305 nekroloqun nəşri qeydə alınıb. Eyni zamanda, bəzi günlərdə 400-420 nekroloq dərc edilib ki, bu da 2024-cü ilin orta göstəricilərindən 3 dəfə çoxdur. Nəzərə almaq lazımdır ki, dərc edilmiş mesajların ümumi sayı müəyyən dövrdə təsdiqlənmiş ölümlərin sayına bərabər deyil. Müəyyən olunan bütün həlak olan hərbi qulluqçuların 14 faizini koloniyalardan cəbhəyə cəlb olunmuş məhbuslar, 29 faizini könüllülər təşkil edir və bu kateqoriyanın xüsusi çəkisi sürətlə artmaqda davam edir. İndi Rusiya ordusunun Ukraynadakı hücum qüvvələrinin əsasını məhz müharibə başlayandan sonra müqavilə bağlayanlar təşkil edir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, 2023-cü ildə könüllülər ümumi itkilərin cəmi 14 faizini təşkil edib. Bütün ölənlərin 11 faizi səfərbər edilib. Çox güman ki, bu kateqoriya arasında real itkilər daha yüksək ola bilər, çünki bir çox nekroloqlar mərhumun statusunu göstərmir. Buna görə də çox vaxt insanın könüllü olaraq cəbhəyə getdiyini və ya səfərbər olduğunu anlamaq mümkün olmur. Rusiya cəbhədə yüksək ixtisaslı kadrlarını, o cümlədən zabitlərini itirməkdə davam edir. Ümumilikdə, işğalın əvvəlindən bəri 5704 zabitin öldüyü məlumdur. Onların arasında 12 general (o cümlədən 8,5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmiş Daxili İşlər Nazirliyinin general-mayoru Andrey Qolovatski) var.
Nəşr qeyd edir ki, Rusiyanın faktiki itkiləri, açıq mənbələr vasitəsilə müəyyən edilə biləndən xeyli yüksəkdir. Hərbi ekspertlər deyirlər ki, Rusiya qəbiristanlıqları, müharibə xatirələri və nekroloqlarla bağlı təhlillər faktiki ölənlərin sayının 45-65 faizini əhatə edə bilər.
Çünki son aylarda öldürülən xeyli sayda əsgərin cəsədləri hələ də döyüş meydanında ola bilər. Onların aradan qaldırılması pilotsuz təyyarələrin zərbələrinə məruz qala bilən sağ qalan əsgərlərin sağlamlığı üçün əlavə risklər tələb edir. Hesablamalara əsasən, Rusiya tərəfində faktiki ölənlərin sayı 197 min 100 ilə 284 min 700 arasında ola bilər. Qondarma Donetsk(DXR) və Luqansk Xalq “Respublikaları”nın (LXR)tərkibində Ukraynaya qarşı döyüşənlər də nəzərə alınarsa, Rusiya itkilərinin ümumi sayı artır. 2022-ci ilin dekabr ayından etibarən DXR separatçıları əsgər itkiləri ilə bağlı məlumatların dərcini dayandırıblar. Dərc edilmiş nekroloqları və uzun müddət əlaqədə olmayan LPR və DXR əsgərlərinin axtarışları ilə bağlı hesabatları öyrənərək, bu ilin sentyabr ayının sonuna qədər 21 min-23 min 500 nəfərin ölə biləcəyi qənaətinə gəlinib. Toplanmış məlumatlara əsasən, ölən rusiyayönlü qüvvələrin ümumi sayının 218 min 100-dən 308 min 200-ə qədər əsgər ola biləcəyini güman edilir.
Rusiyada hər gün ölənlərin yeni adları və dəfn mərasimlərinin fotoşəkilləri dərc olunur. Çox vaxt adları Rusiya vilayətlərinin rəhbərləri və ya mərhumun əvvəllər oxuduğu rayon administrasiyalarının, yerli media və təhsil müəssisələrinin nümayəndələri, habelə qohumları verir. Mediazona və könüllülər qrupu bu məlumatları öyrənir və Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünün başlanğıcından bəri saxladığımız siyahıya əlavə edir. Rusiyanın rəsmi mənbəsində və ya mətbuat orqanında dərc olunan, qohumların nəşrləri və ya başqa mənbələrdə yazılanları, əgər dəfnin fotoşəkilləri ilə müşayiət olunursa, ölümün təsdiqi kimi qəbul edilir. Əsas hesablamaya özünü Donbass respublikalarının itkiləri daxil etmir. Ancaq Rusiya Federasiyasının vətəndaşı könüllü olaraq müharibəyə gedib “respublikaların” ordularına qoşulubsa, bu məqam nəzərə alınır. Rusiya silahlı qüvvələrin bölmələrini mərhumun harada xidmət etdiyinə dair məlumatlara və ya geyim formasının üzərindəki fərqlənmə nişanlarına əsasən müəyyən olunur. Səfərbərlə çağırılmış, könüllülər və məhbuslar silahlı qüvvələrin ayrı-ayrı qolları deyillər, lakin nəşr və könüllülər bu itkiləri nizami ordunun peşəkar (müqavilə) hissələrinin itkiləri ilə müqayisə etmək üçün ayrıca kateqoriyaya ayırıb.
E.MƏMMƏDƏLİYEV,
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
05 Sentyabr 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ