Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Rusiya Ukraynadan “vassal”lıq tələb etdi: İstanbulda təqdim edilən sənədin TAM MƏTNİ
Rusiyanın bu gün İstanbulda Ukraynaya təklif etdiyi memorandumun tam mətni açıqlanıb.
Musavat.com Rusiya mətbuatına istinadən xəbər verir ki, memorandum 3 bölmədə qruplaşdırılan təkliflərdən ibarətdir. Sənədi təqdim edirik:
Bölmə I
Yekun həllin əsas parametrləri:
1) Krım, LPR, DXR, Zaporojye və Xerson vilayətlərinin Rusiya Federasiyasının tərkibinə daxil edilməsinin beynəlxalq hüquqi tanınması; Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bölmələrinin və Ukraynanın digər hərbiləşdirilmiş birləşmələrinin öz ərazilərindən tamamilə çıxarılması;
2) Ukraynanın neytrallığı - Onun hərbi ittifaqlara və koalisiyalara qoşulmaqdan imtina etməsini, habelə üçüncü dövlətlərin Ukrayna ərazisində hər hansı hərbi fəaliyyətinə və orada xarici silahlı birləşmələrin, hərbi bazaların və hərbi infrastrukturun yerləşdirilməsinə qadağa qoyulmasını nəzərdə tutur;
3) Bu bölmənin 2-ci bəndinin müddəaları ilə bir araya sığmayan beynəlxalq müqavilələrin və sazişlərin gələcəkdə ləğv edilməsi və bağlanmasından imtina edilməsi;
4) Ukrayna ərazisində onların qəbuluna, tranzitinə və yerləşdirilməsinə birbaşa qadağa qoyulmaqla, nüvə və digər kütləvi qırğın silahlarına malik olmayan dövlət kimi Ukraynanın statusunun təsdiqi;
5) Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin və Ukraynanın digər hərbi birləşmələrinin maksimum sayının, silah və hərbi texnikanın maksimum sayının və onların məqbul xüsusiyyətlərinin müəyyən edilməsi; Ukrayna Silahlı Qüvvələri və Milli Qvardiya tərkibində Ukrayna millətçi birləşmələrinin ləğvi;
6) Rus və rusdilli əhalinin tam hüquq, azadlıq və mənafelərinin təmin edilməsi; rus dilinə rəsmi dil statusunun verilməsi;
7) Nasizmin və neonasizmin tərənnümü və təbliğinin qanunvericiliklə qadağan edilməsi, millətçi təşkilatların, partiyaların ləğvi;
8) Rusiya Federasiyası ilə Ukrayna arasında bütün mövcud olan iqtisadi sanksiyaların, qadağaların və məhdudlaşdırıcı tədbirlərin ləğvi, yenilərinin tətbiqindən imtina;
9) Ailələrin birləşməsi və köçkünlərlə bağlı bir sıra məsələlərin həlli;
10) Hərbi əməliyyatlarda vurulmuş zərərlə bağlı qarşılıqlı tələblərdən imtina;
11) Ukrayna Pravoslav Kilsəsi ilə bağlı məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması;
12) Üçüncü ölkələr də daxil olmaqla diplomatik və iqtisadi əlaqələrin (o cümlədən qaz tranziti), nəqliyyat və digər kommunikasiyaların tədricən bərpası.
Bölmə II
Atəşkəsin şərtləri
Variant 1.
Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin və Ukraynanın digər hərbiləşdirilmiş birləşmələrinin Rusiya Federasiyasının ərazisindən, o cümlədən DXR, LPR, Zaporojye və Xerson vilayətlərindən tamamilə çıxarılmasına və onların Rusiya Federasiyasının sərhədlərindən Tərəflərin razılaşdırdıqları məsafəyə, təsdiq edilmiş Əsasnaməyə uyğun olaraq çıxarılmasının başlanması.
Variant 2. "Paket təklifi":
1) Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin və Ukraynanın digər hərbiləşdirilmiş birləşmələrinin, Rusiya Federasiyasının sərhədlərindən tərəflərin razılaşdırdığı məsafəyə geri çəkilmə məqsədi ilə hərəkətlər istisna olmaqla, yenidən yerləşdirilməsinə qadağa;
2) Səfərbərliyin dayandırılması və ordudan tərxisin başlanması;
3) Xarici hərbi məhsulların tədarükünün və Ukraynaya xarici hərbi yardımın, o cümlədən peyk rabitəsi xidmətlərinin və kəşfiyyatın göstərilməsinin dayandırılması;
4) Üçüncü ölkələrin Ukrayna ərazisində hərbi mövcudluğunun istisna edilməsi, xarici mütəxəssislərin Ukrayna tərəfində hərbi əməliyyatlarda iştirakına xitam verilməsi;
5) Ukraynanın Rusiya Federasiyasına və onun vətəndaşlarına qarşı təxribat fəaliyyətindən imtina etməsinin təminatları;
6) Atəşkəs rejiminə nəzarət və monitorinq üçün ikitərəfli Mərkəzin yaradılması;
7) “Siyasi məhbusların” qarşılıqlı amnistiyası və həbsdə olan mülki şəxslərin azad edilməsi;
8) Ukraynada hərbi vəziyyətin ləğvi;
9) Hərbi vəziyyətin ləğvindən sonra 100 gündən gec olmayaraq Ukraynada və Ali Radada prezident seçkilərinin tarixinin elan edilməsi.
10) I bölmədə göstərilən müddəaların icrası haqqında müqavilənin imzalanması.
III Bölmə
Addımların ardıcıllığı və onların həyata keçirilmə vaxtı:
1) müqavilənin mətni üzərində işin başlanması;
2) Boz zonada qalan cəsədlərin toplanması üçün 2-3 günlük atəşkəs elanı;
3) 6000 Ukrayna hərbçisinin cəsədinin qaytarılması;
4) Atəşkəs haqqında memorandumun bütün müddəalarının həyata keçirilməsi üçün konkret tarixlərlə imzalanması və yekun nizamlanma haqqında gələcək sazişin (bundan sonra müqavilə) imzalanma tarixinin müəyyən edilməsi;
5) Ukrayna qoşunlarının Rusiya ərazilərindən çıxarılmağa başladığı andan 30 günlük atəşkəs rejimi qurulur. Eyni zamanda, bu 30 gün ərzində Silahlı Qüvvələrin hissələrinin Rusiya Federasiyasının ərazisindən tamamilə boşaldılması və "paket müqaviləsi"nin tam icrası həyata keçirilməlidir;
6) Ukrayna ərazisində seçkilərin keçirilməsi, hakimiyyət orqanlarının formalaşdırılması;
7) Müqavilənin imzalanması;
8) İmzalanmış Müqavilənin BMT Təhlükəsizlik Şurasının hüquqi qüvvəyə malik qətnaməsi ilə təsdiq edilməsi;
9) Müqavilənin ratifikasiyası, qüvvəyə minməsi və həyata keçirilməsi.
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
04 Iyun 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ