Onlayn ictimai-siyasi qəzet
Yasamalda tarixi dönüş: “Sovetski”nin yerində müasir Bakı doğulur - Video+Fotolar
Bakı öz mərkəzini yenidən qurur. Yasamal rayonunda yerləşən və illər boyu “Sovetski” adı ilə tanınan məşhur məhəllədə yenidənqurma və söküntü işləri yenidən başlayıb. Bu dəfə məqsəd təkcə dar küçələrdə tikilmiş köhnə evlərin sökülməsi deyil – bu ərazi indi tamamilə fərqli funksional bir şəhər məkanına çevrilir.
Musavat.com xəbər verir ki, hazırda aparılan yenidənqurma işləri Bakının şəhərsalma tarixində analoqu olmayan miqyasda həyata keçirilir. Çünki söhbət yalnız bir məhəllənin dəyişməsindən deyil, paytaxtın mərkəzində böyük bir nəfəs alan “yaşıl ürək”in yaradılmasından gedir– bu da Mərkəzi Park layihəsidir.
Köhnə Sovetski – xatirələrlə dolu dar küçələr
Sovetski uzun illər Bakının ən sıx məskunlaşmış, eyni zamanda, ən qədim məhəllələrindən biri olub. Burada bir-birinə bitişik tikilmiş evlər, dar dalanlar və qəzalı vəziyyətdə olan binalar arasında sıx bir məhəllə həyatı formalaşmışdı.
İndi bu dalanların çoxu artıq yoxdur. Onların yerində geniş bulvarlar, ağaclı yollar və istirahət zonaları salınır. Küçə boyu uzanan binalar bir-bir sökülür, ərazi düzləşdirilir. Hər tərəfdə tikinti texnikası işləyir, fəhlələr palçığın içində yol çəkir, torpaq daşınır.
Məhəllənin köhnə sakinlərindən biri, 72 yaşlı Zeynəb xanım deyir:
“Bura əvvəllər sanki bir başqa aləm idi. Qapılar açıq qalırdı, hamı bir-birini tanıyırdı. Amma binalar da, yollar da çox köhnəlmişdi. İndi nə qədər kədərli olsa da, yeniliyin gəlişinə qarşı durmaq olmur".
57 hektarlıq park: Mərkəzin yeni siması
Məlumatlara görə, hazırda mövcud olan 36 hektarlıq Mərkəzi Parka əlavə olaraq daha 21 hektar ərazi də daxil edilir. Bu, paytaxtın mərkəzindəki park sahəsinin təxminən iki dəfə böyüməsi deməkdir. Park “Nizami” metrostansiyasına qədər uzanacaq, beləliklə, bir vaxtlar sıx binalarla dolu olan bu məkan şəhərin açıq nəfəs zonasına çevriləcək.
Layihə çərçivəsində aşağıdakılar nəzərdə tutulur:
* 100 mindən çox yeni ağac və bitki əkilməsi,
* Geniş gəzinti yolları və velosiped zolaqları,
* Müasir uşaq meydançaları və açıq idman zonaları,
* Süni göl və onun ətrafında istirahət məkanları,
* Açıq hava tədbirləri üçün amfiteatr və səhnələr.
Şəhərsalma üzrə mütəxəssis Rəşad Həsənov Musavat.com-a bildirib:
“Bu, sadəcə park deyil. Bu, şəhərsalma baxımından mərkəzin yenidən qurulmasıdır. Əgər bu layihə uğurla başa çatarsa, Bakı ilk dəfə olaraq Paris, Madrid, Berlin kimi şəhərlərdəki 'city park' konsepsiyasına sahib olacaq".
Tarixi abidələr qorunacaq!
Layihənin ən maraqlı tərəflərindən biri tarixi abidələrə olan münasibətdir. Əvvəlki söküntü mərhələlərində bir çox binalar heç bir inventarlaşdırma aparılmadan sıradan çıxarılmışdı. İndi isə Təzə Pir məscidi ətrafında yerləşən tarixi tikililərin qorunaraq bərpası planlaşdırılır. Onlar ya memarlıq elementi kimi saxlanılacaq, ya da yenidən funksional hala gətiriləcək.
Memar Nərgiz Quliyeva qeyd edir:“Bu ərazidə təkcə park yox, eyni zamanda mədəni irsin bir hissəsi də qorunacaq. Hər iki məqsədin uzlaşdırılması Bakı üçün vacib dönüş nöqtəsidir".
Urban transformasiyanın sosial tərəfi
Yeni parkın yaradılması yalnız fiziki məkanın dəyişməsi deyil – bu, insanların həyat tərzini dəyişdirəcək bir sosial hadisədir. Bu park həm şəhər sakinləri üçün istirahət məkanı olacaq, həm də Bakının mərkəzində həyat keyfiyyətini yüksəldəcək.
Sosioloq Arzu Mehdiyeva bildirir:“Bu cür ictimai məkanlar şəhərdə sosiallaşmanı artırır, insanların təbiətlə təmasını gücləndirir və psixoloji rifaha təsir göstərir. Bakının mərkəzində yaşıl zona təkcə estetika yox, sosial kapitalın formalaşması üçün də vacibdir".
Beləliklə, "Sovetski" artıq yalnız nostalji deyil – bu ərazi Bakı üçün gələcəyə açılan bir qapı rolunu oynayır. Yeni park şəhərə nəfəs verəcək, sakinlərə yeni həyat tərzi təqdim edəcək, tarix və müasirliyin vəhdətini göstərəcək.
Hələlik ərazidə toz, texnika və fəhlə səsidir. Amma az sonra burada uşaqlar oynayacaq, insanlar gəzəcək, velosipedlər keçəcək, vətəndaşlar istirahət edəcək. Bütün bu proseslər Bakının şəhər yaddaşını yeni səslərlə dolduracaq.
Şahanə Rəhimli
Sultan Məmmədli
Musavat.com
Şahanə Rəhimli
Musavat.com
XƏBƏR LENTİ
07 Avqust 2025
ŞƏRHLƏRŞƏRH YAZ